Klimaatbestendige herinrichting Den Burg centrum
In de plannen voor de herinrichting van de Groeneplaats en Vismarkt in Den Burg (Texel) werd al gewerkt aan extra waterberging en groen om het centrum beter klimaatbestendig te maken. Afgelopen 11 september maakte een pittige bui de noodzaak daarvan extra duidelijk.
Naast extreme buien, is ook de toename van droge perioden een belangrijk effect van klimaatverandering op Texel. Daarom verkent Stan.Water met de gemeente Texel oplossingen om water beter vast te houden op de plek waar het valt. Opvallend genoeg moet meer inzicht in archeologische waarden daarbij gaan helpen. Hoe dat zo?
Beproeving op 11 september
Op 11 september werd de regenwaterafvoer in Den Burg centrum op de proef gesteld. Volgens Jabik Kooistra van de gemeente Texel viel er in 3 kwartier 40 millimeter regen. Dat leidde korte tijd tot water op straat in de Weverstraat, maar het water was in 3 kwartier weer weg. Het afvoersysteem is dus redelijk op orde.
Weverstraat – smalle winkelstraat
Toch werd de situatie voor een paar winkels even kritiek. De inrichting van de straat en de toegang tot de winkels is niet zo water robuust, dat het een ‘water op straat’ situatie aan kan. Het water stroomt dan al snel enkele winkels binnen. Om dit te voorkomen, zou er op de straat meer water geborgen moeten worden tijdens zo’n korte hevige bui.
Uitdaging in smalle winkelstraten
Het smalle straatprofiel met winkelend publiek biedt weinig ruimte voor waterberging. Daarbij is een extra complicerende factor het hoogteverschil dwars over de straat, waardoor de winkeltoegang aan de ene zijde lager ligt dan aan de andere zijde. Het zoeken naar een praktische oplossing is daarom best een uitdaging. Stan.Water verkende andere oplossingen die kunnen bijdragen…
Water bovenstrooms vasthouden
Vanaf hoger gelegen centrumgebied – Groeneplaats en Vismarkt – stroomt regenwater af naar de Weverstraat. Dat gebeurt ook aan andere kanten van het centrale plein, zoals bij de Zwaanstraat / Gravenstraat. Wanneer het lukt om het water op en rond het centrale plein beter vast te houden, vermindert dat de kans op water-op-straat in de omliggende winkelstraten.
Hoog gelegen Groeneplaats en Vismarkt, met afstroming naar de omgeving
Meer inzicht in archeologische waarden
Binnen het herinrichtingsplan van de pleinen zijn graafwerkzaamheden – voor de aanleg van groen of waterberging – niet zonder meer mogelijk, zegt Paul Franssen van de gemeente Texel. Het gebied bevat archeologische waarden vanwege de oude burcht en bijbehorende gracht. De recente neerslaggebeurtenis zijn mede aanleiding om hier extra onderzoek naar te doen en op die manier te zoeken naar meer ruimte voor waterberging. Er zal gezocht worden naar oplossingen die ook aansluiten bij de marktfunctie van het plein, waarvoor ruimte en vlak verhard terrein nodig is. Misschien bieden de archeologische sporen nog inspiratie…
Zorgen voor een ‘escape’
Door klimaatverandering mogen we in de toekomst vaker hevige buien verwachten. We moeten er rekening mee houden dat ook de waterberging die we realiseren wel eens vol zal zijn. Stan Geurts van Kessel: “Bij extreme regen is er een ‘escape’ nodig. Dat is een oppervlakkige afstroomroute over straat, die zo min mogelijk kwaad kan voor de omgeving.”
We hebben gemerkt dat afstroming via bijvoorbeeld de Weverstraat niet zo gunstig is. Daarom wordt een alternatief gezocht die mogelijk via de Elemert naar een nabij gelegen vijver loopt. Het moet nog blijken hoe een dergelijke ‘escape’ praktisch te realiseren is binnen de beschikbare ruimte en hoogteprofielen.
Nieuwbouw draagt een steentje bij
Op de Groeneplaats wordt binnenkort kleinschalige nieuwbouw gerealiseerd. In het kader van ‘alle beetjes helpen’, kan in elk geval het dakwater van die nieuwbouw worden aangesloten op een waterberging terplekke. Dat scheelt weer in de afstromende regen naar de omgeving.