Wat betekent waterrobuust voor de planontwikkeling?
Bedenken dat nieuwbouw waterrobuust moet zijn is één. Maar het werkelijk realiseren ervan is wat anders. Dat ondervinden we ook in het nieuwbouwplan Doornsteeg fase 2. Klimaatverandering vraagt om een robuuste nieuwbouw, waarin rekening is gehouden met extreme buien. Maar wat is ‘robuust’? De betrokken gebiedseigenaren vroegen Stan.Water om concreet inzicht daarin.
Doornsteeg: duurzame wijk aan de Dammersbeek
In Nijkerk wordt een nieuwe woonwijk van circa 1200 woningen gerealiseerd: duurzaam, groen en in harmonie met de Dammersbeek. Om de wijk waterrobuust te ontwikkelen is eerder al een waterstructuur bedacht met voldoende waterlopen en waterberging in de beekzone. Voor het vaststellen van het verkavelingsplan voor fase 2, gaan we nu een stap verder: wat is er voor nodig is om ook de woonvelden ín het plan waterrobuust te maken binnen de kaders van het totale plan?
De Dammersbeek en, rechts, het waterstructuurplan (Wareco ingenieurs)
Een regendruppel moet de watergang wel kunnen bereiken
Met alleen een degelijke waterstructuur in het toekomstige Doornsteeg zijn we er nog niet. Een druppel die in de wijk valt, moet de watergang ook kunnen bereiken. Door klimaatverandering mogen we vaker extreme buien verwachten. De hoeveelheid regen die in korte tijd valt, heeft tijd nodig om de watergang te bereiken. Waar blijft dat water in die tussentijd? En hoe stroomt het af door de wijk?
Water stroomt van boven naar beneden
Tja, een open deur! Maar ook weer niet, want Doornsteeg is een platte pannenkoek. En in fase 2 zit er naar verwachting klei in de bodem. Het is hier dus helemaal niet vanzelfsprekend dat regenwater opzij of naar beneden gaat stromen. Voor deelplan 2 heeft Stan.Water daarom met de gebiedseigenaren een paar principes uitgewerkt:
- Hoogteverschil aanbrengen in de woonvelden: hoog in het midden, aflopend naar het water
- Regenwater vasthouden op de hoge delen, in groen en/of wegfunderingen
- Oppervlakkige afstroming van regenwater mogelijk maken via de straten naar het water
Waterrobuust kan consequenties hebben
We ontdekken dat waterrobuust en klimaatbestendig ontwikkelen niet vanzelf gaat. Het is een punt om rekening mee te houden in de afspraken met de gemeente. Wat betekent het voor het grondverzet en hebben de principes invloed op het verkavelingsplan? Het aanbrengen van de hoogteverschillen kan ook consequenties hebben voor de bouwwijze van de bouwblokken met geschakelde woningen.
Eerdere bouw aan de Doornsteeg fase 1 (links) en een voorbeeld van hoogtesprongen in bouwblokken Leidsche Rijn (rechts)
Blijven opletten van verkavelingsplan tot trottoirband
Uit eerdere bouwprojecten weet ik dat het nodig is om op te blijven letten totdat het plan is gerealiseerd. Het toepassen van de waterrobuuste ontwerpprincipes vraagt in het verdere traject van ontwerp, bestekken en uitvoeren nog regelmatig om uitleg. Op dit moment hebben we het over de verkaveling en straks gaat het over de kleinste details.
Een voorbeeld is de situatie waarin een bestekschrijver trottoirbanden voorschrijft tussen weg en groenstrook, om zo het parkeren in het groen belemmeren. Daarmee belemmert hij ook de afstroming van regenwater van de weg naar het groen. Dat regenwater zal dan een weg zoeken naar bijvoorbeeld percelen. Voor dit soort praktische zaken zijn genoeg oplossingen, we moeten er alleen even bij stilstaan.