Update:
De richtlijn klimaatbestendige bouw is inmiddels op proef in vier projecten binnen de gemeente Amersfoort: Een bedrijventerrein, herinrichtring Stationsgebied, woonwijk inbreiding en woonwijk nieuwbouw.
Samen met investeerders, ontwikkelaars en aannemer beoordelen we welke onderdelen van de richtlijn al direct toepasbaar zijn. Voor onderdelen die nog niet direct uitvoerbaar zijn, stellen we vast wat er nodig is om dat wél voor elkaar te krijgen.
Ervaringen in deze projecten evalueren we eind 2019.
Eerder bericht van september 2018:
Eén minimum eis voor klimaatbestendige nieuwbouw. Wat vindt u?
De bouw gaat als een trein. Overal in Nederland worden bouwprojecten in hoog tempo gerealiseerd. Na een voorjaar met zware buien en wederom een record droge en hete zomer, willen we natuurlijk klimaatbestendig bouwen. Maar wat is daarvoor de norm?
Eén minimum eis
Ondergetekenden stellen voor om één minimum eis te stellen aan renovatie- en nieuwbouwprojecten: “Zoveel mogelijk uitvoering geven aan de Richtlijn Klimaatbestendige Bouw en de (on)mogelijkheden verantwoorden aan de gebruiker”. De richtlijnen zijn ambitieus. De minimum eis is ‘verantwoording’.
Klimaatverandering in de levensduur van een bouwwerk
Wat is de levensduur van een bouwwerk, 50, 100, 150 jaar? In de klimaatscenario’s zien we al grote veranderingen binnen 30 jaar. Met de minimum eis leggen we de nadruk op verantwoording door de initiatiefnemer aan de huidige en toekomstige gebruikers van het bouwwerk. Welke logische keuzes maken de ontwikkelaar en bouwer voor de leefbaarheid in de levensduur van het bouwwerk?
Sterke ambitie of halve norm
Landelijk wordt er nagedacht over aanpassing van het Bouwbesluit en het Besluit kwaliteit leefomgeving. Dat is best lastig, want wat zijn de consequenties van de normstelling? Minimale vloerpeilen, zware dakconstructies, slimme buitenzonwering, hellend bouwrijp maken. Dat heeft invloed op de exploitatie. Is het op dit moment wel haalbaar om de nodige normen te stellen?
Misschien is het een beter idee om een sterke ambitie neer te zetten. Bijvoorbeeld door bovenstaande minimum eis bestuurlijk vast te stellen. Voor een bestuurder is dat nog wel te overzien.
Lerend normeren
In Amersfoort passen we op projectbasis de Richtlijn Klimaatbestendige Bouw als een proefversie toe. Dat kan zowel op inbreidingen, renovaties, reconstructies van de openbare ruimte als op gebiedsontwikkelingen. We leren hieruit welke (on)mogelijkheden er zijn en hoe we daar mee om kunnen gaan.
Nu overwegen we ook om dit in een bestuurlijke ambitie vast te laten leggen; dat initiatiefnemers de uitvoering van de richtlijn verantwoorden aan de gebruiker. Praktisch gezien zal een gemeentelijk projectleider bewaken dat die verantwoording aan de gebruikers plaatsvindt. Uit de soort inspanningsplicht die dan ontstaat, komen vanzelf normen die sterk genoeg en realistisch zijn.
Hoe gaat dit op andere plekken?
We zijn benieuwd hoe er op andere plekken wordt gestuurd op klimaatbestendige bouw. Suggesties, ideeën en reacties zijn welkom!
Jan van ’t Klooster (Gemeente Amersfoort)
Stan Geurts van Kessel (Stan.Water)